تصفیه فاضلاب کارخانجات لبنی

صنایع لبنی به عنوان یکی از مهمترین صنایع در میان صنایع مواد غذایی شناخته شده است. فاضلاب صنایع لبنیات و پسماندهای مایع از بخش‌های مختلفی مانند کارخانه‌های تولید پنیر و کره، کارخانه‌های بستنی سازی و کارخانه‌های شیر تغلیظ شده، کارخانه‌های بطری‌سازی به وجود می‌آیند. این صنایع در تولید فرآورده های شیر مانند پنیر، کشک، کره، ماست، شیرخشک؛ آب زیادی مصرف می کند. از سویی دیگر در برخی از فرآیندها مانند، خنک سازی تجهیزات تولید،  تمیز کردن و شستشوی تجهیزات، مقدار زیادی آب مصرف می شود. تصفیه فاضلاب لبنیات یک مسئله بزرگ است زیرا در فاضلاب لبنیات مقدار شاخص های اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD)، اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی (BOD) و ذرات معدنی و آلی زیاد می باشد. این فاضلاب  اگر به درستی تصفیه نشود، با آلوده کردن محیط زیست تا حد زیادی بر اکوسیستم و تنوع زیستی ما تأثیر می گذارد. از آنجا که صنایع لبنی نقش مهمی در آلودگی آب و کیفیت آب دارند، استفاده از روش‌های موثر تصفیه، از اهمیت زیادی برخوردار است. نتایج بررسی ها نشان می دهد استفاده از برخی مواد منعقد کننده طبیعی (مانند پوسته خشک برنج) در فرآیند تصفیه این فاضلاب تاثیر قابل توجهی دارد. به طوری که مقادیر پارامتر های کدورت، COD، BOD، TDS کاهش زیادی داشته است. روش موثر دیگری که می تواند برای حذف آلاینده ها از فاضلاب این صنعت استفاده شود، فرآیند انعقاد الکتریکی می باشد. مقایسه مقادیر COD قبل و بعد از تصفیه نشان می دهد این روش می تواند تا حد زیادی این فاکتور را در فاضلاب صنایع لبنی کاهش دهد. پساب لبنیات را می توان با استفاده از روش های بیولوژیکی مانند فرآیند لجن فعال به بهترین شکل ممکن تصفیه نمود. این فرآیند در شرایط بی هوازی انجام شده و  کارایی آن بر مبنای کاهش BOD و COD بازده خوبی را نشان می دهد. همچنین فرآیند اسمز معکوس نیز می تواند برای تصفیه فاضلاب لبنیات مفید واقع شود.

N. Kaur, Different treatment techniques of dairy wastewater, Groundwater for Sustainable Development, (2021)